ภาพอนาคตและคุณลักษณะของคนไทยที่พึงประสงค์

บทคัดย่อ

หนังสือรายงานเล่มนี้เขียนถึงเจตนารมเจตนารมณ์และความมุ่งหมายในการจัดการศึกษา คือ การพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งทางร่างกาย จิตใจสติปัญญา ความรู้และคุณธรรม มีจริยธรรมและวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ซึ่งกระบวนการที่สำคัญที่หล่อหลอมให้คนเป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพนั้นมิใช่แต่เพียงการศึกษาและการเรียนรู้จากในระบบโรงเรียนเท่านั้น หากแต่เป็นความรับผิดชอบของทุกส่วนของสังคมไทย โดยเฉพาะการอบรมเลี้ยงดูในครอบครัว และการเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับเด็กและเยาวชน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ ในฐานะหน่วยงานด้านนโยบายและแผนการศึกษาของประเทศได้ตระหนักในความสำคัญดังกล่าว จึงได้ดำเนินโครงการวิถีการเรียนรู้ของคนไทย เพื่อให้ได้คุณลักษณะคนไทยที่พึงประสงค์และยุทธศาสตร์ของสังคมไทยในการสร้างวิถีการเรียนรู้ ในการใช้เป็นกรอบและแนวทางในการพัฒนาเด็กแลเยาวชนไทยในช่วงแรกเกิดถึงอายุ 20 ปี ด้วยรูปแบบและวิธีการต่างๆ ในลำดับแรกของการดำเนินงานได้มอบหมายให้ศาสตราจารย์ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ดำเนินการวิจัยเอกสารเพื่อสำ รวจคุณลักษณะและภาพอนาคตของคนไทยที่พึงประสงค์เพื่อเป็นองค์ความรู้ในการกำหนดเป้าหมายคุณลักษณะของคนไทยที่สำคัญและจำเป็น ให้คนในชาติได้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน อันจะนำมาซึ่งการรวมพลังกันในการพัฒนาคนให้มีคุณภาพ สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศเข้าสู่สังคมเศรษฐกิจฐานความรู้ และการนำศักยภาพของคนไทยมาใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่ เพื่อกำหนดวิสัยทัศน์ว่า “คนที่พึงประสงค์ควรมีคุณลักษณะเช่นไร? ” ซึ่งในบทความวิจารณ์หนังสือรายงานนี้ ผู้วิจารณ์ได้ชี้ให้เห็นประเด็นสำคัญที่พบและได้จากการศึกษารายงานเล่มนี้ โดยแบ่งออกเป็น 5 ส่วน คือ